Το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης ιδρύθηκε το 2004 και είναι το νεώτερο τμήμα της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ. Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του Ν.3255/2004 ΦΕΚ Α’/22-07-2004, το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης έχει ως αποστολή και σκοπό να προσφέρει γνώσεις σε γνωστικά πεδία και αντικείμενα που αφορούν στην οργάνωση και διαχείριση γεωγραφικών περιοχών και χωρικών ενοτήτων, όπως:
α. Χωροταξία και περιφερειακή ανάπτυξη (εθνικά, περιφερειακά, ειδικά χωροταξικά σχέδια, σχέδια χωρικής ανάπτυξης, υποδομές, τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα, αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων, διαχείριση περιβάλλοντος και βιώσιμη ανάπτυξη) και
β. Πολεοδομικό προγραμματισμό και αστική ανάπτυξη: ρυθμιστικά σχέδια, γενικά πολεοδομικά σχέδια, πολεοδομικές μελέτες, αστικό σχεδιασμό, σχέδια ολοκληρωμένης αστικής ανάπτυξης, σχέδια περιοχών επαγγελματικής εγκατάστασης, περιβαλλοντική διάσταση στην οργάνωση του χώρου.
Το Τμήμα απέκτησε διοικητική αυτοδυναμία στις 31/10/2017 (Π.Π. αριθμ. 5700/31-10-2017) και διοικείται από τη Συνέλευση που ορίζεται από την Πρυτανεία του ΑΠΘ. Το Τμήμα είναι ομόλογο με το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με έδρα το Βόλο.
Κάθε χρόνο εισάγονται στο Τμήμα περίπου 120 φοιτητές και φοιτήτριες. Το Τμήμα ολοκλήρωσε τον πρώτο πενταετή κύκλο σπουδών του τον Ιούνιο 2009. Έως το τέλος του 2017 είχαν αποφοιτήσει 277 διπλωματούχοι μηχανικοί Χωροταξίας και Ανάπτυξης.
Το Τμήμα απονέμει μετά από 5-ετείς σπουδές το Δίπλωμα Μηχανικού Χωροταξίας και Ανάπτυξης. Σημειώνεται ότι μετά από έγκριση της Συγκλήτου η Κοσμητεία χορηγεί πιστοποιητικό ακαδημαϊκής ισοδυναμίας του Διπλώματος με πτυχίο Master. (Δείτε αναλυτικά στη διεύθυνση: http://www.eng.auth.gr/gr/spoydes/pistopoiitiko-isodynamias.html)
Τον Ιανουάριο 2012 εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο ο Κανονισμός Διδακτορικών Διατριβών του Τμήματος και επικαιροποιήθηκε με την απόφαση αριθμ.4/10-1-2018 της Συνέλευσης του Τμήματος. Οι πρώτοι υποψήφιοι διδάκτορες εγγράφηκαν το Ακ. Έτος 2012-13.
